Jak leczyć wrastający paznokieć?

Wrastający paznokieć jest chorobą dość powszechną zwłaszcza wśród młodych ludzi. Przyczyną pojawienia się dolegliwości jest wrastanie się brzegu paznokcia w boczny wał paznokciowy. Podczas chodzenia dochodzi do powtarzanych mikrourazów, powodujących powstanie rany wzdłuż wału, odczynu zapalnego i wtórnej infekcji. Charakterystycznym objawem jest obrzęk, zaczerwienienie oraz ból w okolicy bocznego wału po stronie wrastania. Nierzadko towarzyszy temu wyciek treści ropnej spod wału.

Schorzenie częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Wrastający paznokieć dotyczy w ogromnej większości palców stóp, z czego ponad 80% zmian pojawia się na paluchu. W dalszej kolejności zmiany mogą się pojawiać na skrajnym 5 palcu stopy.

Najczęstszą przyczyną pojawiania się schorzenia jest nieprawidłowe obcinanie paznokci. Jak się okazuje, sprzyja temu zwyczaj ścinania i zaokrąglania bocznych części paznokcia, co może doprowadzać do przerastania wału na tor wzrostu płytki paznokciowej i „kolizji” z rosnącym paznokciem. Obcinanie paznokcia równo w poprzek płytki zapobiega podobnym zdarzeniom.

Kolejną przyczyną może być noszenie źle dopasowanego obuwia, często zbyt wąskiego, co doprowadza do dociśnięcia wałów bocznych paznokcia do płytki, co może doprowadzić do zranienia skóry podczas chodzenia.

Innymi przyczynami wrastania paznokcia mogą być: genetycznie uwarunkowana budowa płytki (łukowate wygięcie w płaszczyźnie poprzecznej), duży nacisk na stopy (otyłość lub ciąża), przebyte urazy stóp czy nadpotliwość.

Leczenie zachowawcze stosuje się w stanach umiarkowanie nasilonych dolegliwości oraz gdy wrastanie paznokcia nie jest zbyt głębokie. Stosuje się techniki zmieniające geometrię płytki paznokciowej (klamerki, rurki, tamponady, kostka Arkady).

Gdy leczenie zachowawcze okazuje się nieskuteczne lub choroba nawraca, wrastający paznokieć powinien być leczony chirurgicznie. Klasyczny zabieg chirurgiczny polega na klinowym wycięciu brzegu paznokcia wraz z wałem bocznym oraz macierzą, aby trwale zwęzić płytkę paznokciową i zapobiec jej bocznemu wrastaniu. Prawidłowo wykonany zabieg charakteryzuje się wysoką skutecznością (ok. 98%) jednak pacjenci skarżą się na dolegliwości bólowe po zabiegu, które często wynikają z samej rany oraz szwów założonych często przez płytkę paznokciową. Poza tym do takiego leczenia nie są kwalifikowani pacjenci z objawami infekcji czy zapalenia wału, a doprowadzenie do ustąpienia tych objawów jest często trudne i długotrwałe.

Małoinwazyjną modyfikacją leczenia chirurgicznego jest zabieg fenolizacji. Charakteryzuje się równie wysoką skutecznością co wycięcie klinowe, jednak jest dużo mniej inwazyjny, daje lepszy efekt kosmetyczny, a przede wszystkim dolegliwości bólowe po zabiegu są minimalne i z reguły nie przeszkadzają pacjentom w normalnej aktywności fizycznej.

Zabieg trwa około 15-20 minut, przeprowadza się go w znieczuleniu nasiękowym metodą Obersta – środek znieczulający podaje się w okolicę nasady palca z obu stron, co doprowadza do kilkugodzinnego, całkowitego znieczulenia całego palca. Następnie podważa się brzeg płytki paznokciowej i wywija się go na górną powierzchnię wału wraz ze skrzydełkiem paznokcia u jego nasady. Dzięki temu manewrowi chirurg może ocenić, ile brzegu należy skrócić, aby zapobiec wrastaniu a jednocześnie utrzymać dobry efekt kosmetyczny palca. Po wycięciu brzegu płytki paznokciowej do przestrzeni pomiędzy wałem, a pozostałą częścią paznokcia aplikuje się niewielką ilość roztworu fenolu. Działanie fenolu doprowadza do usunięcia fragmentu odsłoniętej macierzy paznokcia, dzięki czemu paznokieć nie odrasta w ustalonym wcześniej zakresie. Fenol ma także właściwości odkażające i przeciwbakteryjne, dzięki czemu zabieg może być przeprowadzony w środowisku zainfekowanym oraz przy współistniejącym stanie zapalnym. Niektóre źródła podają, że ma on także niewielkie właściwości znieczulające w miejscu aplikacji, co może odpowiadać za znaczne zmniejszenie dolegliwości w przebiegu pooperacyjnym w porównaniu do klasycznych technik chirurgicznych. Rana po zabiegu fenolizacji goi się przez ziarninowanie ok. 2-3 tygodnie, jednak nie ogranicza to znacząco normalnej aktywności fizycznej pacjentów. Nawroty choroby zdarzają się bardzo rzadko (ok. 2%) i dotyczą z reguły pacjentów, którzy w przeszłości byli leczeni chirurgicznie metodą klasyczną, często kilkukrotnie.

Autor: VenoMedica
Prawa autorskie zastrzeżone.